Pasiasta tunika

Godzinki Johannete Ravenelle,
Paryż 1395-1401

Kolejny projekt, który powstał po zobaczeniu materiału - tym razem jednej z nowych pasiastych wełen w Woolsome (klik). Dopiero po zakupieniu kuponu (o długości z sensownym zapasem) zacząłem się realnie zastanawiać, co z niego uszyć... 

Podstawowe założenie - datowanie na XIV/XV wiek plus uszycie tego w taki sposób, aby wzór się zgadzał na łączeniach (co w zasadzie mocno implikuje, jaki powinien być krój).

O samej historyczności, czy częstotliwości występowania pasiastych tkanin w interesującym nas datowaniu wypowiadać się nie chcę i nie będę, poza wrzuceniem jakichś tam ładnych obrazków. Czemu? Paski (w zasadzie wszystkie nie-gładkie wełny) są rzadkie po XIII wieku, jednakże nadal przewijają się w ikonografii. Oczywiście - pytanie zawsze jest o kontekst (z jednej strony) oraz o statystykę występowania (z drugiej strony). I o ile wrzucić kilka ładnych obrazków chcę i mogę, to przeprowadzenie wielkiej (istotnej statystycznie i reprezentatywnej) kwerendy źródeł już stanowczo przekracza moje siły... za stary jestem.

Wracając jednakże to założeń i samej tuniki (jak zobaczycie, tutaj ktoś może się spierać, czy to tunika, jednakże dla mnie, wszystko jest tuniką, zgodnie z Nørlundem [P. Nørlund "Buried Norsemen at Herjolfsnes" Meddelelser om Grønland, Bd. 67. København 1924])... Więc Herjolfsnes. W zasadzie jedyną zachowaną tuniką w tym datowaniu, poza zespołem zabytków z Grenlandii jest tunika z Bocksten, ale ona - wydaje mi się - byłaby trudna do uszycia w sposób zapewniający zgodność wzoru. Więc Herjolfsnes.

Żeby dodatkowo utrudnić sobie życie wybór padł na zabytek numer 63 (D10594 w/g nowej nomenklatury), tunikę wierzchnią w typie II [zdjęcia za E. Østergard "Woven into the earth: Textiles from Norse Greenland" Aarhus Universitetsforlag, 2003; L. Fransen, A. Nørgard, E. Østergard. "Medieval Garments Reconstructed: Norse Clothing Patterns" Aarhus Universitetsforlag 2011].

  

Piszę o utrudnianiu sobie życia, z uwagi na dosyć skomplikowany krój, z pionowymi szwami na ramionach, dwuczęściowymi rękawami etc [wykrój za L. Fransen, A. Nørgard, E. Østergard. "Medieval Garments Reconstructed: Norse Clothing Patterns" Aarhus Universitetsforlag 2011]

Aby przeskalować odpowiednio wykrój, wyjdźmy od długości (tutaj jest to kluczowy wymiar - z uwagi na rozszerzanie od ramion obwody w klatce piersiowej etc. nie mają wielkiego znaczenia). Zabytek ma 113,5 cm (front) / 124 cm (tył) długości. Mężczyźni z XIV-wiecznej Grenlandii mieli około 171 cm wzrostu [H. Ingstad, A. S. Ingstad "The Viking discovery of America: the excavation of a norse settlement in L'Anse aux Meadows, Newfoundland" Breakwater Books, 2000; G. Gerold "Untergang der Wikinger auf Grönland" w: "Klimawandel und der Untergang von Hochkulturen: Was lehrt uns die Geschichte?" Springer Berlin Heidelberg 2021], co oznacza, że przy moim 188 cm wzrostu, wymiar ten przemnożyć należy przez współczynnik ~1,1 uzyskując, odpowiednio, 124,8 cm i 136,3 cm Zaznaczyłem te wymiary na zdigitalizowanym wykroju poniżej na, odpowiednio, zielono i czerwono. Finalnie zdecydowałem się odrobinę zmniejszyć te wymiary, aby uzyskać krótszą tunikę, co odpowiadać będzie bardziej XV-wiecznym standardom długości (do 117 / 113 cm, co daje długość lekko przed kolanko).

Zwymiarowany wykrój (frag.). Skala 1:10

Następnie przeanalizowałem rozkrój materiału, co nie jest takie trywialne, z uwagi na paski na materiale - założenie wszak obejmuje wszak zgodność wzoru. Do zgrania rozmieszczenia elementów na wykroju i - przy okazji - sprawdzenia zgodności wzoru - wykorzystałem Corela, który zadziwiająco dobrze radzi sobie, jako wsparcie do planowania kroju (po raz kolejny). 

Wykrój po modyfikacjach (frag.). Skala 1:10

 W ten oto sposób skroiłem korpus tuniki i zabieram się za jego zszywanie (lniane nici pod kolor materiału również z Woolsome!). To co mnie cały czas kusi i cały czas rozważam, to wszycie w tę robę podszewki, jednakże z braku źródeł... chyba na rozważaniach się skończy.