Sakiewka o szerokim datowaniu

Oprócz długich, skomplikowanych i opisanych wieloma źródłami projektów (jak na przykład całe ciuchy) dobrze jest czasami usiąść do czegoś absolutnie niezobowiązującego. Gro z takich "wprawek", jakie w życiu zrobiłem wylądowała w koszu, w różnym stanie dokończenia... tym razem tak się nie stało! (brawa)

Postanowiłem uszyć sobie sakiewkę, będącą luźną interpretacją zabytku pokazanego na szeregu ilustracji z epoki. Składa się ona z dużej sakiewki, do której przyszyte są mniejsze sakiewki (na ogół trzy lub cztery). Często określa się je po angielsku, jako moneychanger purse (nie wiem, jak to zręcznie przetłumaczyć na nasz język - sakiewka rozmieniacza pieniędzy?), bo mają wiele kieszonek, które pozwalają na trzymanie osobno różnych monet.

Większość sakiewek tego rodzaju datowana jest na XVI, czy nawet XVII wiek, ale pierwsze obrazki z tego typu formami pojawiają się już w I połowie XV wieku. To bardzo dobrze, bo lubię multiperiodowe fanty 😉.

W pierwszej kolejności Die Hausbücher der Nürnberger Zwölfbrüder, portmonetkarze (sakiewnicy?) przy pracy. Obrazki datowane na, odpowiednio, ok. 1425 roku, 1508 rok i 1526 rok. Swoją drogą, warto zwrócić przy okazji uwagę na konserwatywny i niezmieniający się za bardzo ubiór - aż do II ćw. XVI wieku mamy tutaj taki sam zestaw długiej tuniki i kaptura.

   

Podobne sakiewki przewijają się również w ikonografii. Mówiąc podobne, mam na myśli różniące się często detalami, takimi jak zapięcie (np. z klapką na guzik, ramki, bigle etc) czy ilość i wielkość kieszonek/sakiewek. Poniżej kilka przykładów 

Disticha Catonis (1289)

 

Św Anna Samotrzecia (frag.)
Herzogenburg, Austria (1491)

Tryptyk w Opactwie
w Dieleghem, Antwerpia (1518)

Sakiewkarz, szkic Josta Ammana, 1568

Podobnie konstruowane sakiewki widoczne są także wśród zabytków. Głównie datowane są one na XVI wiek, aczkolwiek są i takie z datowaniem szerszym - aż do 1700 roku. Różnią się między sobą detalami wiązania, niuansami konstrukcji, ilością paneli/sakiewek, ale ogólna idea jest dosyć podobna.

Sakiewka, Brugia (1304-18)

Sakiewka, Norymberga, XVI w.

XVI w

Sakiewka, Niemcy 1570 - 1700

Oryginalna "inspiracja",
za Maßwerk - Historische Schuhe

Podsumowując - sam idea sakiewki z mniejszymi sakiewkami istnieje od, co najmniej, XIII wieku, a takie, jak próbowałem uszyć, pojawiają się najpewniej na początku XV wieku, aby przetrwać aż do końca XVII wieku, jeśli nie dłużej.

Wykrój tej konkretnej sakiewki podpatrzyłem u Maßwerk - Historische Schuhe, bodajże na jego Instagramie. To głównie to było bodźcem do tego mini-projektu - wykrój mnie zaciekawił i chciałem zobaczyć, jak to wyjdzie... a że mam sporo cienkiej skóry, nadającej się na coś takiego, to reszta poszła już jakoś z górki.

Sakiewka została uszyta z czterech identycznych paneli. Każda z mniejszych sakiewek formowana jest z dwóch połówek z każdego z fragmentów i przeszyta, aby oddzielić ją od "głównej komory". 

Sakiewka została uszyta z cienkiej i elastycznej skóry (z owcy lub kozy) wyprawianej roślinnie. Całość zszyta jest czerwoną, dwojoną jedwabną nicią. Wszystkie otwory zostały zawinięte i obszyte tym samym jedwabiem. Do wiązania służą rzemyki z tej samej skóry, przetknięte przez nacięcia w sakiewce. Finalnie, całość została pokryta delikatnie podgrzaną lanoliną w kilku warstwach - aż skóra równomiernie nasyci się.

  

W sakiewce mieści mi się sporo rzeczy, ale przeznaczam ją do noszenia gotówki. Dzięki kilku osobnym kieszonkom, różne rodzaje monet trzymać mogę osobno. Dodatkowo w sakiewce znalazło się miejsce na kości do gry (w tym jeden "specjalny" komplet, w osobnej małej sakiewce, żeby było wiadomo który). Na koniec do zestawu dorzuciłem mały nożyk, dla uzupełnienia zestawu.